شرایط سن مسوولیت و تکلیف
هم اندیشی در زمینه حقوق و مسائل کودکان
هر روز در سر چهارراه ها و خیابان های شهر شاهد حضور تعداد بسیار زیادی از کودکانی هستیم که برای دریافت مبلغ ناچیزی و یا به بهانه فروش جنس ارزان قیمتی، در زمستان و تابستان، به سمت هر پیاده و سواره ای می روند و از او درخواست کمک می کنند. بر اساس آمارهایی که در این زمینه وجود دارد، این بچه ها تنها ۲۰ درصد از جامعه بزرگی هستند که در ادبیات اجتماعی ایران از آنها تحت عنوان "کودکان کار" یاد می شود. به همین دلیل، طی چند سال اخیر حدود ۱۸ NGO در شهر تهران شکل گرفته که در واقع ، مراکزی برای نگهداری این کودکان هستند و ۶۴ NGO نیز در این شهر از آنها حمایت می کنند. در این NGO ها، آموزش، بهداشت و تأمین اجتماعی از جمله مهم ترین محورهای فعالیت ها است؛ چرا که به تعبیری، ساختن جامعه فردای ما تنها با توجه به کودکان امکان پذیر است.
در یکی از نشست های گروه علمی تخصصی مسائل و آسیب های اجتماعی انجمن جامعه شناسی ایران که در روز سیزدهم آذر ماه سال ۸۶ برگزار شد، جمعی از مسئولان سازمان های غیردولتی فعال در زمینه حقوق و مسائل کودکان گرد آمدند تا موضوع کودکان کار و کودکان خیابانی را از منظر آسیب های اجتماعی، مورد کند و کاو بیشتری قرار دهند.
حقوق کودک نیازمند بازآفرینی
کودکان نیازمند حمایت های قانونی و حقوقی هستند
«بای ذنب قتلت»
به کدامین گناه کشته شد (سوره تکویر، آیه ۸)
این آیه یکی از زیباترین آیه های قرآن است که تاکید می کند انسان های بی گناه نباید کشته شوند. در آیه ۳۱ سوره الاسرا اصولاً و به طور کلی خداوند فرزندکشی را نهی کرده و آن را گناه بزرگی برشمرده است. همچنین خداوند رحمان در آیات متعدد قتل نفس را منع کرده و بر قاتلی که عمداً کسی را بکشد لعنت فرستاده و خشمش را نثار کرده و وعده جهنم را به وی داده است. (آیه ۹۳ سوره نساء)
اسلام و حقوق کودکان
کودکان پاک ترین و شریف ترین موجودات جهان هستی هستند که بر فطرت الهی خلق شده اند و ما وظیفه داریم که با حفظ این پاکی و صفا، زمینه ساز رشد و تعالی آنان باشیم.
در آستانه هشتم اکتبرمصادف با ۱۷ مهرماه ، روز جهانی کودک، فرصت مناسبی است تا با اعتقاد به شریعت جامع و معتدل اسلام و با توجه به نقش تمدنی و تاریخی امت اسلامی به بیان نکاتی در زمینه حقوق کودکان بر مبنای قرآن و سنت نبوی بپردازیم.
الف) ابتدایی ترین حق کودک حق حیات است که متأسفانه امروزه این حق، با شعار دفاع از آزادی های غیرمسئولانه زنان، در دوران بارداری مورد بی توجهی قرار می گیرد. اسلام حقوق کودک را از زمان تشکیل اولین هسته وجود او به رسمیت می شناسد.
گامی به جلو
حقوق کودک ایرانی کجاست؟
اعلامیه جهانی حقوق کودک
مصوب اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد، بیستم نوامبر ۱۹۵۹
نظر به اینکه اعضای ملل متحد در منشور ملل، اعتقاد خود را به حقوق اساسی و منزلت و ارزش افراد بشر مجدداً تأکید کرده و برای پیشبرد رشد اجتماعی بهبود شرایط زندگی در آزادی گسترده تری مصمم شده اند،...
نظر به اینکه ملل متحد در اعلامیه جهانی حقوق بشر تأکید کرده اند که همه افراد بدون در نظرگرفتن نژاد، رنگ، جنس، زبان، مذهب، عقاید سیاسی یا سایر عقاید، اصلیت اجتماعی یا ملی، ثروت، تولد و یا ویژگی های دیگر، مشمول حقوق و آزادی توصیه شده در اعلامیه جهانی حقوق بشر هستند،...
نظر به اینکه کودک به علت نبود تکامل رشد بدنی و فکری، قبل و بعد از تولد به مراقبت و توجه خاص که شامل حمایت قانونی مناسب است، نیاز دارد،...
نقدی بر قوانین موجود درباره رفتار والدین با کودکان
در مراحل زندگانی انسان، کودکی دورانی است لذت بخش. کودکان آینده سازان جامعه هستند و تعلیم و تربیت صحیح آنها موجب صحت و سلامت اجتماع است. لذا به هر ترتیبی که شخصیت او ساخته شود، جامعه انسانی نیز همان شخصیت را خواهد داشت.
توجه به مسائل و مشکلات آنان در واقع توجه به مشکلات اجتماع و نهایتا حل مشکلات جوامع است. همه چیز را باید از کودکی شروع کرد، شخصیت اجتماعی، فرهنگی انسان از دوران کودکی شکل می گیرد، لذا برای اینکه اجتماعات بشری شیوه ای راستین و صحیح به خود بگیرد لازم است به کودکان توجه ویژه ای بشود.
آنچه امروزه نگرانی فعالان حقوق کودک و یا کسانی که در این زمینه احساس مسوولیت می کنند را برانگیخته است آزار و شکنجه کودکان می باشد.
رسول اعظم و حقوق کودک
در جهان مدرن امروز حقوق کودک یکی از چالش های موجود می باشد. قدرت های استیلا طلب حقوق زنان، حقوق بشر، آزادی، جهانی شدن و حقوق کودک را مستمسک خود قرار داده و از روزنه آن به کشورهای دیگر عیب و ایراد می گیرند.
در اکثر کشورها برای کودکان حقوق ویژه لحاظ شده و در قوانین موضوعه منظور گردیده است که شامل اصل برائت در جرایم و عدم قابلیت انتساب بزه به آنان می باشد. اگر کودک ممیز، مرتکب جرم گردد باید در دادگاه ویژه اطفال به جرایم آنان رسیدگی شود، کودک محکوم، کمتر متحمل مجازات گردیده و دورة محکومیت خود را در پرورش گاه ها خواهند گذراند.
اما در گذشته وضعیت چنین نبود، مخصوصاً در قرون اولیه حتی برای انسان بالغ آزاد، حقوق مدون وجود نداشت تا چه رسد به اطفال و کودکان. بنابراین طبیعت تکامل و شکوفایی اندیشه بشر امروز، مقتضی وضع قوانین ویژه برای نو نهالان بوده و چیزی غیر از آن را برنمی تابد.
انجمن حمایت از حقوق کودکان
سن مسوولیت کیفری اطفال در مقررات حقوق داخلی و بین المللی
مسئولیت جزائی اطفال و مجانین در قانون راجع به مجازات اسلامی
هشت سال پیش، تهیه کنندگان قانون راجع به مجازات اسلامی ، شتابزده و کم حوصله ، شاید بر مبنای تعجیل در تحول قوانین و نه تحقیق در نیازهای جامعه یا تکنیک برق آسای قرار دادن موادی در کنار یکدیگر ، بدون هماهنگی و انسجام و رعایت اصول مسلم قواعد حقوقی ۴۱ ماده قانون مجازات در کمیسیون قضایی تصویب کردند.
انتظار می رفت و عقل نیز چنین حکم می کرد که اشکالات اجرایی این قانون قامت و بال نا همگون آن را آشکار کند و مروری دقیق بر آنچه که در محاکم کیفری های گذشته و می گذرد دلیل شناخت این مشکلات گردد و قوه قضاییه را وادار به بررسی مجدد و تدوین قانونی دقیق و روشن ، که پاسخگوی نیازهای جامعه امروزی ما بر مبنای علم و تجربه باشد ، بنماید اما به نظر می رسد که قوه قضاییه ما از این اتفاقات تجربه ای نیندوخته و از این خللها درسی نگرفته و همچنان دلخوش به اجرای دست و پا شکسته قانون مجازات است، که البته ، چون قلمها تنبل و زبانها خاموش و نگاهها بی تفاوت اند، به نظر قوه قضاییه این سکوت دلیل بر وجاهت قانون است و این نگاه نشانه رضایت از آنچه می گذرد! زدودن غبار از چهرة عدالت نه در اختیار ما که در وظیفه هر یک از ما است ؛ نباید به بهانه کمی وقت، کاهلی ، سستی و یا هر بهانه دیگری رندانه لبخند زد که تصویر«من» در قاب طلایی وجود حفظ شود! این فقط در خور فاتحان قلعه های تخیلات و جنگاوران رویاهای شبانه است. ما قبلاً به برخی از اشکالات قانون راجع به مجازات اشاره کرده ایم و اینک به پاره ای از مسائل در زمینة معضلات دیگر قانون توجه می کنیم.
«اقرار» و« لقیط» (کودک سرراهی)
|
حقوق کودکان
حق برخورداری از "مقام" انسانی به این معناست که هر شخص به خاطر انسان بودن خود شایسته احترام است، چه کودک باشد چه بزرگسال.
در اعلامیه جهانی حقوق بشر چنین آمده است که :
تک تک انسانها سزاوار برخورداری از حقوقی یکسان و اساسی هستند که جزء لاینفک وجود آنهاست. حق برخورداری از "مقام" انسانی به این معناست که هر شخص به خاطر انسان بودن خود شایسته احترام است.
خداحافظ مدرسه
فضای کوچه از لبخند دانش آموزان گلباران است.
پشت در نیمه باز خاکستری مدرسه ایستاده ام. چهره خسته مدیر در قاب پنجره دفترش نقش بسته است. نگاه کنجکاوم از در مدرسه داخل حیاط را جست وجو می کند.
زنگ مدرسه که به صدا در آمد، سرتاسر وجودم پر از غم شد. کنار درخت کاج پیر و دیوار کوتاه مدرسه خاطره های کلاس چهارم را به خاطر می آورم.
دلم برای کلاس درس و نیمکت سه نفره مان پر می کشد.
زمان در حرکت است و من تنها و استوار ایستاده ام.
با شنیدن صدای هر زنگ یاد زنگ مدرسه می افتم.
حقوق کودک ایران
برای مشخص کردن روابط بین اسلام، شریعت و حقوق کودک، یونیسف ایران به طور فزاینده ای به محققان مذهبی و دانشگاهی مشهوری نظیر دانشگاه الازهر در قاهره و دانشگاه مفید در قم رو آورده است.
جشن گرفتن روز تولد همیشه اتفاق خاصی است اما رسیدن به سن ۱۸ سالگی برای اکثر ما اهمیت خاصی دارد و امروز، ۲۹ آبان ماه، همان سالروز تولد خاص را برای پیمان نامه جهانی حقوق کودک جشن می گیریم. این سند مهم حقوق بشری که تقریبا توسط تمامی کشورهای جهان به جز ایالات متحده آمریکا و سومالی پذیرفته شده است، مهمترین چارچوب حقوقی بین المللی برای تحقق کرامت انسانی در دوران کودکی است.
توسعه حقوق شهروند
رعایت حقوق کودکان، الزامی جهانی است. سازمان ملل متحد، یونیسف (صندوق بین المللی حمایت از کودکان) در سال جاری با تمرکز بر شعار «جهانی شایسته کودکان، جهانی بدون خشونت» بر لزوم تحقق صلح پایدار کشورها و فرهنگ سازی ملل جهان از حیث ارتقاء حقوق شهروندی و رعایت حقوق کودکان و پرهیز از آسیب رسانی نسبت به آنها تاکید دارد.
در کشورهای مختلف، بیشتر از کودکان تجلیل می شود و کمتر به افزایش کمی و کیفی دانش عمومی نسبت به حقوق کودک پرداخته می شود. در ایران بسیاری از خانواده ها و حتی برخی مراجع رسمی از حقوق کودک بی اطلاعند.
مسلمانان و کنوانسیون حقوق کودکان
|
کنوانسیون حقوق کودک که بیش از ۱۶ سال از تاریخ لازم الاجرا شدن آن می گذرد، گستره وسیعی از حقوق مدنی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی را پوشش داده است.
این کنوانسیون جهان شمول ترین معاهده بین المللی حقوق بشر محسوب می شود و تمامی کشورهای مسلمان به آن ملحق شده اند.
از سوی دیگر این کنوانسیون تنها معاهده بین المللی است که در آن صراحتا به اسلام یا به عبارت دقیق تر به «حقوق اسلامی» اشاره شده است.
از مجموع ۵۷ کشور مسلمان ۲۲ کشور آن را همراه با حق شرط یا اعلامیه تفسیری پذیرفته اند. این حق شرط ها یا اعلامیه های تفسیری عمدتا با استناد به اسلام، شریعت و عبارات مشابه هستند.
ادامه نوشتهآشنایی با نظام قضایی آلمان
با توجه به اینکه سیستم حکومتی آلمان به صورت فدرالی است، نظام قضایی آلمان را هم باید در پرتو آن نظام، مورد توجه قرار داد. براین اساس، محاکم آلمان را در ۲ سطح فدرالی و ایالتی می توان در نظر گرفت.
۱) محاکم در ایالت های آلمان
در ایالت آلمان، محاکم بر حسب موضوعات تحت صلاحیت آنها، به ۵ دسته تقسیم می گردند که عبارتند از: دادگاه های عادی، دادگاه های کار، دادگاه های اداری، دادگاه های مالی و دادگاه های اجتماعی.
سازمان های غیردولتی و حقوق بشر
تصرف غاصبانه جرم است
مالک بودن همیشه به معنی به خطر نیفتادن اموال نیست. متصرفان همیشه در تلاشند تا اموالی که کمی از آنها غفلت شده را به تصرف خود درآورند و ادعای مالکیت کنند. آنها برای این کار حتی دروغ می گویند، سند جعلی می سازند و در امانت خیانت می کنند.
متصرفان عدوانی، مالکیت مالکان واقعی را به مخاطره می اندازند و گاه سال ها طول می کشد تا حقانیت مالکان ثابت شود. مباحث مربوط به تصرف عدوانی، رفع مزاحمت و ممانعت از حق آنقدر پیچیده است که گفته می شود حتی در بعضی پرونده ها وکلا و قضات نیز در پیچ و خم های فنی آن گرفتار می شوند و در مورد مصادیق و تطبیق آن با قانون به مشکل می افتند، اما هرچند این پیچیدگی ها باعث اتلاف وقت، صرف هزینه و بلاتکلیف ماندن اموال مالکان حقیقی می شود، اما اگر آنها بتوانند با ادله، حقانیتشان را ثابت کنند هم به حقوقشان می رسند و هم شاهد مجازات شدن متصرفات می شوند چون حرف قانون در مورد متصرفان عدوانی یک جمله است؛ آنها مجرم اند.
قانونی که دفاتر اسناد رسمی اجرا نمی کنند
حقوق مالکیت معنوی و انتقال تکنولوژی
مالکیت معنوی و صنعت نشر
مطالعة تطبیقی حقوق معنوی مؤلف
حقوق مالکیت معنوی و انتقال فناوری
مقررات کلی اجاره مسکن و ملک
ضرورت بازخوانی نظام مالکیت فکری در ساختار حقوقی ،...
ضرورت بازخوانی نظام مالکیت فکری در ساختار حقوقی، سیاسی و اقتصادی بومی ایران با نگاه اجمالی به نظام مالکیت فکری می توان دریافت که خاستگاه زمانی این نظام انقلاب صنعتی در اروپاست. انقلاب صنعتی مرحلة نوینی از تحول را در تاریخ ورق زده است. در این مرحله بشر توانست نتیجة کار فکری خود را که در قالب یک مصداق فیزیکی تجسم یافته به صورت وسیع تکثیر کند و از منافع آن بهره مند گردد.
اگر دیروز کار بازتولید نتیجة فکری تا حدود فراوانی با کار فکری و کار تولید اولیه برابری می کرد، اما امروز کار فکری بسیار هزینه بر است و تکثیر نتایج آن از طریق وسایل مکانیکی آسان و تا حدودی کم هزینه گردیده است. این امر موجب گردید تا حمایت از پدیدآورندگان آثار فکری در سرلوحة فعالیت بسیاری از اندیشمندان حقوقی و اقتصادی و سیاسی قرارگیرد. نتیجة فعالیتها، شکل گیری نظام مالکیت فکری بود که با ایجاد محدودیت برای دیگران، حقوق اقتصادی و اخلاقی بسیاری را برای پدیدآورنده طراحی کرد. توسعة موارد و مصادیق و احکام پدیده های فکری و ضمانت اجراهای سخت برای نقض این حقوق از یک سو وحمایت بین المللی، به خصوص در قالب سازمان تجارت جهانی، از مالکیت فکری از سوی دیگر، موجب گردیده است مالکیت فکری ابعاد بسیار وسیع و پیچیده ای یابد. اگر در گذشته کشورها تلاش می کردند با فعالیت فکری و تولید انبوه محصولات و صدور آن به کشورهای مصرف کننده به منافع مالی فراوان دست یابند، اما امروز وضعیت با وجود نظام مالکیت فکری به طور کامل دگرگون شده است. در یک نگاه نه چندان دقیق، کشورها به سه دسته تقسیم می شوند: کشورهای تولیدکنندة آثار فکری و اطلاعات، کشورهای تولیدکنندة کالای ملموس و کشورهای مصرف کننده.